بررسی فنول کل در گیاه چای کوهی (stachys lavandulifolia vahi. ) از طریق کشت اندام، سوسپانسیون و کالوس

چکیده محصولات طبیعی گیاهی در کشور های توسعه یافته هنوز بخش مهمی از طب سنتی را تشکیل می دهد. در طی سال های اخیر مطالعات داروشناسی نشان داده ،که عصاره وترکیبات حاصل از گیاهان متعلق به جنس stachys خواص ضد باکتری ضداکسیدان، ضد نفریت، ضد هپاتیت، اثرات آرامش بخشی و ضد فشار خون پائین دارند. stachys lavandulifulia vahi با نام محلی چای کوهی، در مناطق مختلف ایران پراکندگی دارد. جوشانده بخش های هوائی این گیاه در طب سنتی ایران در درمان درد و التهاب مورد استفاده قرار می گیرد.حضور ترکیبات مختلف پلی فنولی در این گیاه گزارش شده است. پلی فنول ها ویا ترکیبات فنولی دارای فعالیت آنتی اکسیدانی هستند. گیاهان در شرایط درون شیشه قادر به تولید متابولیت های ثانویه ارزشمند از نظر داروئی مانند ترکیبات فنولی هستند. به همین منظور، اثرات انواع کشت ها (اندام ، کالوس و سوسپانسیون) در شرایط درون شیشه بر فنول وفلاونوئید کل مورد بررسی قرار گرفتند. اثر هورمون های ba و naa بر رشد و میزان فنول و فلاونوئید کل در کشت شاخه مورد بررسی قرار گرفتند. تفاوت معنی داری در رشد و تکثیر ریز نمونه و میزان فنول وفلاونوئید کل بین محیط دارای ba (بدون naa) و محیط ba+naa در کشت شاخه مشاهده شد. اثر غلظت های مختلف-d 2،4 بر میزان القاء کالوس در ریز نمونه های برگ بررسی شد.اختلاف معنی داری در رشد کالوس در هنگام استفاده از هورمون در غلظت 2 و 1 میلی گرم در لیتر در مقایسه با تیمار شاهد مشاهده شد. اثر دو محرک (متیل جاسمونات و سالیسیلیک اسید) و زمان اثر محرک بر میزان تولید فنول در کالوس مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که تفاوت معنی دار در میزان فنول کل بین تیمار دارای محرک وشاهد وجود دارد. بیشترین میزان فنول در تیمار دارای 10 میکرومولار متیل جاسمونات ارزیابی شد. اثر زمان بر تولید فنول کل در این آزمایش در سطح 1 درصد معنی داربود، در حالی که تفاوت معنی داری بین اثرات متقابل آنها با هم مشاهده نشد. در کشت سوسپانسیون، دو محرک متیل جاسمونات و سالیسیلیک اسید جهت افزایش میزان فنول اضافه شد. هر دو محرک سبب افزایش فنول نسبت به شاهد شدند.